2018 ОНЫ 12 ДУГААР САРЫН ЦАГ АГААРЫН УРЬДЧИЛСАН ТӨЛӨВ  

УУР АМЬСГАЛЫН ТОЙМ

      Арванхоёрдугаар сарын агаарын температурын уур амьсгалын дундаж нь нутгийн зүүн хэсгээр -22..-290С, бусад сумдын нутгаар -16..-210С байдаг. /1дүгээр зураг/. Гэхдээ зарим жил энэ утгаас нилээд хазайдаг. Тухайлбал, сүүлийн 30 гаруй жилийн байдлаар 1984, 2001, 2002, 2005, 2009, 2011, 2012 онд ихэнх сумдын нутгаар уур амьсгалын дунджаас 2-6 градусаар хүйтэн байж, шөнийн үнэмлэхүй бага температур -39..-440С хүрч хүйтэрсэн бол 1987-1990, 1995-1999, 2013, 2015-2017 онд уур амьсгалын дунджаас 1-7 градусаар дулаан болж, өдрийн үнэмлэхүй их температур +1..+70С хүрч дулаарсан байна.   Уур амьсгалын дундаж байдлаар нутгийн өмнөд хэсгээр 4-6мм, бусад сумдын нутгаар 0-3 мм цас ордог /2 дугаар зураг/. Гэвч 1976-77, 1986, 2001, 2004, 2008, 2009, 2010, 2012 онд ихэнх сумдын нутгаар, 1991, 1993, 1996, 2002, 2007 онд нутгийн өмнөд хэсгээр, 1978, 2000 онд нутгийн хойд хэсгээр уур амьсгалын дунджаас 1-3 дахин их цас орсон бол 1973, 1975, 1981, 1983, 1997, 1998, 2005, 2006, 2014,2017 онд ихэнх сумдын нутгаар дунджаас харьцангуй бага цас оржээ. Уур амьсгалын дундаж байдлаар цасны дундаж зузаан 2-8 см байдаг боловч цас их орсон жил уулархаг нутгаар 24-30 см, бусад сумдын нутгаар 18-23 см зузаан цасан бүрхүүл тогтдог. Салхи 16 м/с-ээс хүчтэй болох тохиолдол жил бүр 1-3 удаа тохиолдож байсан.

ЦАГ АГААРЫН УРЬДЧИЛСАН МЭДЭЭ

      Энэ сарын агаарын температурын дундаж нь 16-21 градус хүйтэн ба уур амьсгалын дунджийн орчим байх төлөвтэй.(1 дүгээр зураг).

Нэгдүгээр арав хоногийн дунд үе, хоёрдугаар арав хоногийн эхээр хүйтний эрч бага зэрэг суларч Орхон-Сэлэнгэ, Хараа, Ерөө, Туул голын хөндийгөөр шөнөдөө 24-29 градус, өдөртөө 15-20 градус, бусад сумдын нутгаар шөнөдөө 18-23 градус, өдөртөө 7-12 градус хүйтэн байна. Нэгдүгээр арав хоногийн эхний хагаст ихэнх сумдын нутгаар хүйтний эрч чангарна. Гуравдугаар арав хоногийн дунд үеэр хүйтний эрч нэлээд чангарч Хараа, Ерөө, Орхон, Сэлэнгэ голын хөндийгөөр шөнөдөө 33-38 градус, өдөртөө 21-26 градус, бусад  сумдын нутгаар шөнөдөө 27-32 градус, өдөртөө 15-20 градус хүйтэн, бусад хугацаанд Орхон, Сэлэнгэ, Хараа, Ерөө, голын хөндийгөөр шөнөдөө 27-32 градус, өдөртөө 16-21 градус, бусад сумдын нутгаар шөнөдөө 22-27 градус, өдөртөө 12-17 градус хүйтэн байх төлөвтэй.

       Энэ сард зөвхөн нутгийн зүүн хэсгээр уур амьсгалын дунджаас ахиу  бусад сумдын нутгаар уур амьсгалын дунджийн орчим цас орох төлөвтэй.(2 дугаар зураг).

Сарын эхэн болон хоёрдугаар арав хоногийн дунд үеэр ихэнх сумдын нутгаар цас орж, цасан шуурга шуурах төлөвтэй. Нэг ба гуравдугаар арав хоногийн сүүлчээр зарим сумдын нутгаар, хорьдын үеэр нутгийн хойд хэсгээр бага зэргийн цас орох төлөвтэй.

      Салхи сарын эхэн болон дунд үеэр нутгийн өмнөд хэсгээр зарим үед 18-20м/с, нэгдүгээр арав хоногийн сүүлч, гуравдугаар арав хоногийн эхээр зарим сумдын нутгаар 14-16 м/с хүрч ширүүсэх төлөвтэй.

     Нэгдүгээр арав хоногийн эхэн ба хоёрдугаар арав хоногийн дунд үеэр ихэнх нутгаар, нэгдүгээр арав хоногийн сүүлч, гуравдугаар арав хоногийн эхэн ба дунд үеэр зарим газраар бага зэргийн цас орох төлөвтэй.

Салхи нэгдүгээр арав хоногийн эхэн, хоёрдугаар арав хоногийн дунд үеэр зарим газраар 18-20 м/с, гуравдугаар арав хоногийн эхэн ба сүүлчээр нутгийн өмнөд хэсгээр 12-14 м\с хүрч цасан шуурга шуурах төлөвтэй.