2019 ОНЫ 8 ДУГААР САРЫН ЦАГ АГААРЫН УРЬДЧИЛСАН ТӨЛӨВ  

2019 ОНЫ НАЙМДУГААР САРЫН ЦАГ АГААРЫН УРЬДЧИЛСАН ТӨЛӨВ

УУР АМЬСГАЛЫН ТОЙМ

       Наймдугаар сард агаарын температур 1981-2010 оны дунджаар 15-20 градус дулаан байдаг. Гэвч цаг агаарын нөхцөл жил бүр харилцан адилгүй байдаг. Тухайлбал, 1984, 1985, 1990, 1993, 2003 онд бүх нутгаар уур амьсгалын дунджаас 1-3 градусаар хүйтэн байсан бол 2001-2002, 2005-2008, 2011, 2015, 2016 онд уг дунджаас 1-4 градусаар дулаан байв. Агаарын үнэмлэхүй их температур 2002, 2015, 2016 онд ихэнхсумдын нутгаар 30-35 градус, Орхон-Сэлэнгийн савнутгаар 35-39 градус, хөрсний гадарга дээр 55-65 градус хүрч халсан байна. Зарим жилд нутгийн хойд хэсгээр шөнөдөө 3-8 градус хүрч цочир хүйтэрдэг бөгөөд энэ нь арван жил тутамд 1-3 удаа тохиолддог.

     1981-2010 оны  дунджаар хур тунадас ихэнх нутгаар 71-99 мм ордог. Гэвч 1996, 2001, 2002, 2004, 2006, 2011 онд ихэнх сумдын нутгаар бороо харьцангуй бага орсноос бэлчээрийн ургамал хатаж, гантай байсан бол 1981, 1984, 1987, 1990, 1991, 1994, 1998, 2000 онд бороо хур их орсон бөгөөд  ялангуяа 1998 онд ихэнх нутгаар олон жилийн дунджаас 2-3 дахин их бороо орсон. 2003 онд 12-17 мм голчтой мөндөр, 2007 онд аймгийн нутгаар хагас хоногтоо 32-60 мм хүчтэй аадар орж иргэд, аж ахуйн байгууллагуудад ихээхэн хохирол учирч байв.

      Салхи 15 м/с-ээс дээш түр зуур хүчтэй ширүүсэх тохиолдол арван жилд 2-4 удаа тохиолддог.

ЦАГ АГААРЫН УРЬДЧИЛСАН МЭДЭЭ

     Энэ сарын агаарын температурын дундаж нь олон жилийн дунджийн орчим буюу 17-22 градус дулаан байна, (1 дүгээр зураг)

    Нэгдүгээр арав хоногийн сүүлч үе болон хоёрдугаар арав хоногийн дунд, 3 дугаар 10 хоногийн сүүлч үеэр ихэнх сумдын нутгаар шөнөдөө 8-13 градус, өдөртөө 19-24 градус дулаан байна. Гуравдугаар арав хоногийнсүүлчээр сэрүүсч уулархаг нутгаар шөнөдөө 3 градус дулаанаас 2 градус хүйтэн, хөрсөн дээр 0-5 градус хүрч цочир хүйтэрнэ, өдөртөө 10-15 градус, бусад сумдын нутгаар шөнөдөө 5-10 градус, өдөртөө 15-20 градус дулаан байна. Нэгдүгээр арав хоногийн эхээр Орхон-Сэлэнгийн саваар шөнөдөө 15-20 градус, өдөртөө 29-34 градус, бусад сумдын нутгаар шөнөдөө 11-16 градус, өдөртөө 26-31 градус хүрч хална. Бусад хугацаанд шөнөдөө 10-15 градус, өдөртөө 23-28 градус дулаан байна.

      Энэ сард бүх сумдын нутгаар олон жилийн дунджаас ахиу бороо орох төлөвтэй байна. (2 дугаар зураг).

      Нэгдүгээр 10 хоногийн сүүлч хоёрдугаар арав хоногийн дунд 3 дугаар 10 хоногийн сүүлчээр ихэнх сумдын нутгаар бороо орно. Дуу цахилгаантай. Борооны өмнө салхи түр зуур ширүүснэ, ялангуяа нэгдүгээр арав хоногийн эхэн болон сүүлч, хоёр ба гуравдугаар арав хоногийн сүүлчээр зарим газраар түр зуур 14-16 м/с хүрч ширүүснэ.