Уур амьсгалын өөрчлөлт, хандлага

Агаарын температур

     Агаарын температурын  жилийн дундаж / -0.4°С / 1,8°С...1,°С/  Аймгийн агаарын жилийн дундаж 1.6°С-аар, сумдынх  /0.1-1.8°С/-аар дулаарсан.

 Агаарын температурын сарын дундаж -24.0....19.3°С  

• Хамгийн их дулааралт II сард буюу 3.5°С

Агаарын үнэмлэхүй их бага температур

• Агаарын   үнэмлэхүй хамгийн   их  температурын утга  39.2...43.4⁰С 43.4⁰С Орхон  суманд (1995.07.05)
• Агаарын үнэмлэхүй хамгийн бага температур  - 41.5...-52.6⁰С-ын хооронд хэлбэлздэг   -52.6⁰С Зүүнбүрэн суманд (2001.01.04)

Хөрсний температур

   II   сард   2.8гС

   Бусад саруудад  0.1⁰С...1.8°С-аар дулаарсан.

Хөрсний гүний температурын жилийн дундаж , өөрчлөлт

Хөрсний гүний температур температурын тодорхой утгыг тогтвортой дайрч шилжих  хугацаа

 

Хур тунадас

   Аймгийн  хэмжээнд жилд дунджаар 290мм орчим/220-320мм/ хур тунадас ордог

• Аймгийн зүүн хэсэгт орших Хэнтийн нурууны салбар уулсбаруун хэсэгт орших Бүрэн, Бүтээлийн нурууорчим, Хүдэр Баянгол сумдын нутгаар  хамгийн их буюу 300мм-ээс их,
• Нутгийн өмнөд хэсэг Туул, Орхон голын  билчэр орчим  Баруунбүрэн, Хушаат сумдын нутгаар  хамгийн  бага буюу 250 мм-ээс бага

Бусад сумдын нутгаар 250-300мм орчим  хур тунадас/

 

• Аймгийн жилийн хур тунадасны нийлбэр   17.5 мм-ээр буюу 5.9%-иар буурсан

• Хур тунадасны сарын нийлбэр

  -    3, 5,11,12 саруудад 13-28%-иар нэмэгдсэн

  -    Бусад саруудад 0-11%-ээр буурсан.            

Сумдын жилийн хур тунадасны  нийлбэрийн өөрчлөлт

• Хэнтий, Бүрэн, Бүтээлийн нурууны салбар уулсын орчмын  Хүдэр Мандал,Баруунбүрэн,Цагааннуур ,Зэлтэр,Зүүнбүрэн,зэрэг  сумдын нутгаар 3-36 мм-ээр /1-12 %/ нэмэгдсэн
• Бусад сумдын нутгаар 3.8 -30.7мм-ээр буюу 1.2-10.6%-иар  багассан байна.

Салхи

Сэлэнгэ аймгийн нутагт хойд, баруун хойд зүгийн салхи  зонхилдог.   

• хойд зүгийн салхины давтагдал 23,9 хувь
• баруун хойд зүгийн салхины чиглэлийн давтагдал 18,3 хувь
• зүүн хойд зүгийн салхины давтагдал 13,7 хувийг эзэлж  байна.

Хамгийн их салхитай  тохиолдол Ерөө, Орхонтуул сумдад буюу жилийн 59-60 хувьд салхитай байдаг. IY, Y саруудад ихэнх сумдад хойд, баруун хойд зүгийн  салхи зонхилох боловч Зүүнбүрэн, Орхон  сумдын нутгаар зүүнхойд зүгийн салхи зонхилж салхины зүгийн давтагдал 24-36 хувийг

• Баянгол , Сүхбаатар, Хушаат  сумын орчим голын хөндий дагуу зүүн өмнө зүгийн салхины давтагдал өвлийн 1,2 дугаар саруудад 40.5-57.8 хувь хүрдэг бол баруун зүгийн салхи 1.8-2.0 хувийг эзэлж байна
•  6-10м /сек салхины давтагдал 6,1-10,7%, 15м/сек буюу түүнээс дээш хурдтай салхины давтагдал 0,4 хувь байдаг
• Жилд 34өдөр шороон шуургатай 92 цаг үргэлжилдэг байна. Шороон шуургатай өдрийн 61.3 хувь нь3-6дугаар саруудад /19/ ажиглагддаг  / 3 өдрөөр нэмэгдсэн/
• Жилд 15 м/сек-ээс дээш салхитай өдөр 18 , сүүлийн жилүүдэд 3 өдрөөр нэмэгдсэн

             Уур амьсгал боловсруулалтын инженер: С. Энхсэлэнгэ